ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Ως Ενεργειακή Κοινότητα (Ε.Κοιν.) ορίζεται η κοινότητα ή ο συνεταιρισμός, που δημιουργείται είτε από φυσικά πρόσωπα είτε από νομικά, με στόχο την παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. βάσει του Ν. 4513/2018, «Ενεργειακές Κοινότητες και άλλες διατάξεις»
Η ενεργειακή κοινότητα είναι μια νέα δυνατότητα που δίνεται πρώτα απ’ όλα στους πολίτες μέσω σχημάτων τοπικών συνεταιρισμών να αποκτήσουν καθοριστικό ρόλο σε θέματα ενέργειας που τους αφορούν άμεσα. Μία ενεργειακή κοινότητα σύμφωνα με τον νόμο 4513 είναι αστικός συνεταιρισμός που προωθεί την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Οι πολίτες, ως καταναλωτές και παραγωγοί ταυτόχρονα, μπορούν να αξιοποιούν τη δυνατότητα του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net metering), που σημαίνει για παράδειγμα ότι η ενέργεια που θα παράγει το σύστημα για το δικό μας νοικοκυριό θα συμψηφίζεται με τον δικό μας λογαριασμό ρεύματος, όπως αν είχαμε ένα εντελώς δικό μας φωτοβολταϊκό σύστημα. Φυσικά, δίνεται απόλυτη προτεραιότητα σε συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τα οποία μπορεί να μην είναι εγκατεστημένα κοντά στο σημείο κατανάλωσης, οπωσδήποτε όμως βρίσκονται εντός της ίδιας Περιφέρειας.
Οι συμμετέχοντες έχουν την επιλογή της ιδιοκατανάλωσης ή της πώλησης προς το δίκτυο. Ο αριθμός των μελών πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι α) 5 αν είναι ΝΠΔΔ εκτός ΟΤΑ, ή ΝΠΙΔ ή φυσικά πρόσωπα, β) 3 αν είναι ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ ή φυσικά πρόσωπα, εκ των οποίων τα 2 τουλάχιστον ΟΤΑ και γ) 2 μέλη αν είναι μόνο ΟΤΑ α΄ βαθμού σε νησιωτικές περιοχές με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.
Ποσοστό τουλάχιστον 50% συν ένα εκ των μελών πρέπει να έχουν οπωσδήποτε σχέση με την περιοχή της έδρας της κοινότητας, ενώ το κάθε μέλος ανεξαρτήτως των μερίδων που κατέχει, συμμετέχει στις γενικές συνελεύσεις με μία ψήφο. Οι κοινότητες μπορούν να έχουν κερδοσκοπικό ή μη-κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Μπορούν να δραστηριοποιηθούν σε εγχειρήματα όπως η λειτουργία φωτοβολταϊκών συστημάτων για εικονική αυτοπαραγωγή (π.χ. νοικοκυριά ή μικρές επιχειρήσεις), λειτουργία φωτοβολταϊκών πάρκων (π.χ. ΟΤΑ), λειτουργία σταθμού βιομάζας ή βιοαερίου (π.χ. σε αγροτικές περιοχές), θερμοκηπίου, μονάδας αφαλάτωσης, κ.ά.
Έτσι οι ίδιες οι τοπικές κοινωνίες μετέχουν και καθορίζουν την πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την ενίσχυση της ενεργειακής τους ασφάλειας και αυτονομίας, την ποιοτική και ποσοτική αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι πολύ σημαντικό ότι μπορούν να συμμετέχουν και καταναλωτές που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες εξασφαλίζοντας σημαντική εξοικονόμηση. Ταυτόχρονα ενισχύονται με αυτόν τον τρόπο δημοκρατικές διαδικασίες, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται συνεργασίες προς όφελος τόσο των ανθρώπων και των τοπικών κοινωνιών που συμμετέχουν, όσο και του περιβάλλοντος.
ν. 5037/2023 - Αλλαγή νομικού πλαισίου για τις Ενεργειακές Κοινότητες
Κατόπιν της ψήφισης του ν. 5037/2023 (A΄ 78 ), σε ό,τι αφορά στις αρμοδιότητες των ΥΓΕΜΗ, επήλθαν οι εξής αλλαγές: α) καταργείται η σύσταση νέων ενεργειακών κοινοτήτων του ν. 4513/2018 (Α’ 9) και β) προβλέπεται η δημιουργία δυο νέων νομικών τύπων, των Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε.) και Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών (Ε.Κ.Π.), οι οποίες συστήνονται από τις Υπηρεσίες μιας Στάσης και εγγράφονται στο Γ.Ε.ΜΗ.
Με τον ν. 5037 /2023 προστίθεται κεφάλαιο ΒΑ΄ στον ν. 3468/2006 (Α’ 129) στο οποίο προβλέπεται η δημιουργία της νομικής μορφής Κοινότητα Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε). Η Κ.Α.Ε. είναι αστικός συνεταιρισμός του ν. 1667/1986 που αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα με την σύσταση και καταχώριση του καταστατικού στο Γ.Ε.ΜΗ. Πρωταρχικός σκοπός της Κ.Α.Ε. δεν είναι το οικονομικό κέρδος, αλλά η προσφορά στα μέλη της και στις τοπικές περιοχές δραστηριοποίησής της, περιβαλλοντικού, οικονομικού και κοινωνικού οφέλους. Η σύσταση των Κ.Α.Ε. πραγματοποιείται στις Υπηρεσίες μιας Στάσης σύμφωνα με άρθρο 6Ζ του Ν. 3468/2006 (όπως προστέθηκε με το άρθρο 51 του ν. 5037 /2023).
Μάθε περισσότερα για τις Ενεργειακές Κοινότητες εδώ.
